آل ابیشعبهآلِ ابی‌شُعْبه، خاندانی شیعی که در سده‌های ۱ و ۲ق محدّثان و فقهای نامداری از آن برخاستند و به همین علت این خاندان معروفیت بسیار یافت. ۱ - اهل کوفهاین خانواده اهل کوفه بوده، اما به سبب ارتباط بازرگانی مستمرّ افراد آن با حلب، به حلبی شهرت یافته‌است. ۲ - مشاهیرمشاهیر آل شعبه ۹ تن‌اند: ابوشعبه، علی، عمر، عبیدالله، محمد، عمران، عبدالاعلی، احمد و یَحیی. ابوشعبه از امام حسن و امام حسین (علیهما السلام)؛ علی، عمر، عبیدالله، عمران و عبدالاعلی از امام صادق (علیه‌السلام)؛ محمد و یحیی از امام باقر و امام صادق (علیه‌السلام)؛ و احمد از امام صادق و امام رضا (علیه‌السلام) روایت کرده و همه آنان مورد وثوق‌اند. عبیدالله بن علی‌کتاب معتبری در فقه دارد که امام صادق (علیه‌السلام) آن را ستوده و به گفته شیخ طوسی، نخستین اثر فقهی شیعه است. محمد بن علی نیز رساله‌ای در فقه دارد و به احمد و یحیی نیز کتبی نسبت داده شده است. ۳ - فهرست منابع(۱) امین، محسن، اعیان‌الشیعه، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق، ۲/۸۹. (۲) خویی، ابوالقاسم، معجم رجال‌الحدیث، بیروت، ۱۴۰۳ق، ۲/۱۷۷-۱۷۸، ۱۱/۷۷-۸۰، ۲۳۶، ۱۳/۱۴-۱۵، ۱۴۵-۱۴۶، ۱۶/۳۰۳-۳۰۴، ۲۰/۷۱-۷۳، ۲۱/۱۸۳. (۳) طبرسی، حسین، مستدرک‌الوسائل، تهران، المکتبة‌الاسلامیة، ۱۳۸۳ق، ۳/۶۳۶، ۶۳۹، ۶۵۸. (۴) طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، به کوشش محمود رامیار، دانشگاه مشهد، ۱۳۵۱ش، ص۲۰۳-۲۰۴، ۳۰۳، ۳۶۲. (۵) مامقانی، محمدحسن، تنقیح‌المقال، نجف، ۱۳۵۲ق، ۱/۷۴، ۱۳۲، ۲/۲۴۰، ۲۶۳، ۳۴۰، ۳۵۱. (۶) مدرّس، محمدعلی، ریحانة‌الادب، تبریز، ۱۳۴۶ش، ۸/۴۳۲. ۴ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آل ابی‌شعبه»، ج۱، ص۳۵۶. |